Wat is dat dan, hoogbegaafd? (I)

Voor mijn opleiding Talentbegeleider van Novilo heb ik een essay geschreven over hoogbegaafdheid. 't Is een beetje veel om hier te delen, maar ik ga het toch doen. Ik hak het in stukjes en de komende dagen plaats ik elke dag een deel van mijn essay "Wat is dat dan, hoogbegaafd?"

Wat is dat dan, hoogbegaafd?

Ik vroeg dit aan een jongen van 8 die mij zojuist een paar dingen had verteld over zichzelf. We kenden elkaar nog maar net, en hij wist niet zoveel over zichzelf te vertellen. Nou ja, behalve dat hij nogal snel boos was. En o ja, hij was hoogbegaafd. 

En ik vroeg: “O ja? En wat is dat dan, hoogbegaafd?” Het antwoord verbaasde me. Hij zei: “Nou ja, daar merk ik eigenlijk niks van, maar papa en mama zeggen dat”

Het zou eigenlijk een heel mooi antwoord kunnen zijn. “Ik merk er eigenlijk niks van”. Want misschien is het wel zo dat een hoogbegaafd kind dat helemaal zichzelf kan en mag zijn, dat passend, echt passend onderwijs krijgt, niet zoveel merkt van het hoogbegaafd zijn. Het voelt zich niet anders dan anderen. Wanneer iedereen krijgt wat hij nodig heeft, is iedereen anders, en daarin gelijk.

Om echt passend onderwijs te organiseren, is het wel handig om een definitie te hebben die verder gaat dan “papa en mama zeggen dat”.  Wanneer je binnen het onderwijs en daarbuiten om je heen vraagt naar wat hoogbegaafdheid dan is, blijkt dat die definitie nog niet direct voorhanden is, en dat zeker niet iedereen hetzelfde beeld heeft van hoogbegaafde kinderen. Verschillende ideeën, opmerkingen en gedachten

die ik ben tegengekomen:

•           Kinderen die cognitief veel verder zijn, zijn eigenlijk altijd op sociaal-emotioneel gebied achter
•           Ze heeft geen IQ van 130, dus ze is niet hoogbegaafd
•           Ik heb al zoveel kinderen in de klas die iets extra’s nodig hebben omdat ze het anders niet bijbenen, ik zou niet weten wanneer ik dit moet doen
•           Het is een modeverschijnsel
•           Nog even en alle kinderen hebben een etiketje
•           Ja, maar jij bent juf, geen wonder dat hij voorloopt
•           Steeds meer ouders willen tegenwoordig dat hun kind bijzonder is. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg
•           Ik vind de plusklas onzin, die kinderen mogen leuke dingen doen, terwijl de rest moet werken
•           Hij heeft niet eens zijn gewone werk af, dus hij heeft zeker geen extra werk nodig. Laat ‘m eerst maar eens laten zien dat hij zo hoogbegaafd is
•           Lekker makkelijk dat hij zo goed kan leren

In veel van deze opmerkingen zit misschien een kern van waarheid. Of in ieder geval is het begrijpelijk waar het misverstand vandaan komt.